Hotele, których klienci zrezygnowali z rezerwacji i stracili wpłacone zadatki, nie muszą opodatkowywać ich VAT. Nie świadczyli bowiem usług, tylko otrzymali zryczałtowane odszkodowanie. Takie orzeczenie wydał Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 18 lipca tego roku.

Sprawa trafiła przed ETS w związku z postępowaniem toczącym się przed sądem francuskim po kontroli podatkowej przeprowadzonej w jednym z hoteli świadczących także usługi zdrowotne. Nakazała ona odprowadzić VAT od zadatków, które zatrzymywał on w związku z rezygnacją klientów.

Występujący przed ETS rzecznik generalny twierdził, że od zatrzymywanych zadatków powinien być pobierany VAT. Argumentował, że w rzeczywistości hotel świadczył usługi. Musiał przecież zagwarantować klientom pokój i zabiegi. Zdaniem rzecznika już sama rezerwacja powodowała powstanie korzyści po stronie klienta. Jednocześnie pobierana była za nią zapłata. To wystarczy, aby czynności te uznać za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu dyrektywy regulującej podatek od towarów i usług. ##

Podstawowe pytanie, na które musiał odpowiedzieć sąd, to ustalenie, czy utrata zadatku to świadczenie wzajemne, czy też zryczałtowane odszkodowanie.

Trybunał nie zgodził się z argumentami rzecznika. Stwierdził, że obowiązek dokonania rezerwacji wynika z samej umowy zakwaterowania, a nie z zapłaty zadatku. Nie ma więc bezpośredniego związku pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem.

Zdaniem ETS celem zadatków funkcjonujących w sektorze hotelarskim jest nakłonienie do wykonania umowy oraz ewentualne odszkodowanie ryczałtowe. Takie odszkodowanie nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie ani części podstawy opodatkowania VAT. Nie zmienia tego fakt, że wartość szkody nie jest równa kwocie zadatku. Jest to bowiem normalna konsekwencja ustalenia odszkodowania w formie zryczałtowanej (sygn. C 277/05).

Teraz nie powinno już być wątpliwości, że zatrzymany przez hotel zadatek nie podlega opodatkowaniu VAT, jeśli z postanowień umowy wyraźnie wynika, że ma charakter odszkodowania. Co prawda ustawa o VAT każe opodatkować zadatek w momencie jego otrzymania, ale podatnik powinien mieć prawo do skorygowania swoich rozliczeń, gdy się okaże, że klient rezygnuje z jego usług.